Niech zapłoną znicze pamięci
VI edycja akcji społecznej
Zanim był Katyń i Akcja AB - była operacja Tannenberg i eksterminacja polskich elit na ziemiach wcielonych do III Rzeszy. Tylko do końca 1939 roku Niemcy zamordowali tu 40 tysięcy polskich obywateli. Niemcy wprowadzili tu znacznie większy terror niż na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Na tych ziemiach od pierwszego dnia agresji niemieckiej w 1939 roku terror i egzekucje były codziennym doświadczeniem Polaków.
Już szósty raz przypominamy bohaterów ginących w publicznych egzekucjach, więzieniach, obozach na zachodnich kresach II Rzeczypospolitej za uparte podtrzymywanie polskości. W tym roku w Wielkopolsce, na Pomorzu, Kujawach, ziemi łódzkiej i ciechanowskiej, na Śląsku, pokazujemy także zaangażowanie ich rodzin w konspirację lub walkę zbrojną o wolną ojczyznę.
W południe 26 października w miejscach kaźni odnalezionych przez uczestników akcji społecznej „Zapal znicz pamięci” zapłoną znicze, a przesłane na adres znicz@radiomerkury.pl oraz znicz@dzieje.pl fotografie z krótkim opisem zostaną umieszczone na stronie internetowej portalu dzieje.pl oraz na stronach Radia Merkury Poznań.
Akcja przeprowadzana jest pod patronatem Marszałka Województwa Wielkopolskiego Marka Woźniaka przez rozgłośnie regionalne Polskiego Radia z Poznania, Bydgoszczy, Gdańska, Łodzi i Katowic oraz Biura Edukacji Publicznej IPN z tych miast, od tego roku przy współpracy Muzeum Historii Polski. Jej uczestnicy często nie tylko zapalają znicze, ale także organizują w swoich miejscowościach spacery edukacyjne, wyprawy rowerowe, krótkie prelekcje o wojennej historii, a rozgłośnie przypominają o specyfice okupacji na ziemiach wcielonych w swoich audycjach.
Więcej informacji oraz lista z wykazem miejsc kaźni znajduje się na stronach www.radiomerkury.pl i www.ipn.pl/zapal-znicz.
W tym dniu, 26 października o godzinie 11:15, Radio Katowice zaprasza do wysłuchania archiwalnego reportażu Agaty Wojterzanki "Z miłosci jestem".
Po raz trzeci w tym roku akcja obejmuje wszystkie byłe ziemie wcielone w czasie wojny do Rzeszy.Podczas ubiegłorocznej akcji „Zapal znicz pamięci" znicze zapłonęły w prawie 300 miejscach łącznie z Berlinem-Plőtzensee i Sachsenhausen.
W tym roku szczególnie przypominamy pięć postaci:
Celem akcji „Zapal znicz pamięci” jest także przypomnienie o drastycznych warunkach panujących na ziemiach wcielonych do III Rzeszy, stanowiących 25% przedwojennych terenów II Rzeczpospolitej i połowę strefy okupacyjnej niemieckiej. Były one znacznie gorsze niż te jakie panowały w Generalnym Gubernatorstwie. O sytuacji Polaków na ziemiach wcielonych do III Rzeszy Niemieckiej pisała polska prasa konspiracyjna. Poniżej fragment („Be Zet”, nr 1/1942):
„Polakom na ziemiach włączonych do Rzeszy nie wolno pod groźbą doraźnego pobicia i surowych kar:
Życie polskie na Z[iemiach] Z[achodnich] jest odrutowane i obwarowane na każdym kroku zakazami, ograniczeniami, napisami Strengstens verboten! [najsurowiej zakazane].”
Po raz pierwszy akcja społeczna „Zapal znicz pamięci” odbyła się w Wielkopolsce w 2009 roku, jako wspólny projekt Radio Merkury Poznań i poznańskiego oddziału IPN. W niedzielę poprzedzającą 70-tą rocznicę egzekucji, 18 października 2009 roku, w samo południe, w kilkudziesięciu spośród około 140 miejsc, które znalazły się na liście sporządzonej przez OBEP IPN w Poznaniu, w miejscach egzekucji zbiorowych, w lasach, na rynkach miast, na cmentarzach, zapalone zostały symboliczne znicze pamięci. Zdjęcia z tych miejsc, przesłane na adres „Merkurego”, zostały umieszczone na stronie internetowej. Akcja została poprzedzona szeregiem audycji przybliżających specyfikę okupacji w Wielkopolsce, podczas okupacji stanowiącej główną część Kraju Warty, oraz przypominających miejsca egzekucji z X 1939 r. Jeden z cyklów programów nosił tytuł „Najsurowiej zakazane”, zaczerpnięty z konspiracyjnego pisma, podsumowującego warunki życia na terenie ziem wcielonych do III Rzeszy. Reakcje słuchaczy, przekazywane telefonicznie i wpisywane na stronie internetowej, pokazały, że ważna jest dla nich szansa publicznego zaprezentowania pamięci rodzinnej, kultywowanej przez lata. Zainspirowało nas to do kontynuowania akcji. W kolejnych latach do projektu włączali się kolejni uczestnicy – koła PTTK organizowały rajdy rowerowe, uczniowie z różnych szkół dodatkowo porządkowali groby i miejsca pamięci, znicze zapalali także regionaliści, samorządowcy, kibice. Podczas ubiegłorocznej akcji „Zapal znicz pamięci” znicze zapłonęły w ponad 300 miejscach łącznie z Dreznem i Berlinem-Plőtzensee.
Kontakt dla mediów:
Dodatkowe informacje:
