Jaki jest stan bezpieczeństwa na drogach, w ostatnim czasie doszło bowiem w regionie do kilku tragicznych wypadków na drogach. Na czym polega akcja pod hasłem "Jednośladem bezpiecznie do celu". Z komendantem wojewódzkim Policji nadinspektorem Romanem Rabsztynem rozmawia Piotr Pagieła.
Państwa i moim gościem jest nadinspektor Roman Rabsztyn Komendant Wojewódzki Policji w Katowicach. Dzień dobry panie generale.
Witam pana, witam państwa. Dzień dobry.
Jak się panu jechało dzisiaj do pracy?
Znakomicie.
Były patrole z radarami? Czy spokojny, płynny ruch?
Te patrole nie powinny przeszkadzać w płynności ruchu. Staramy się tak je organizować żeby ruch płynął bardzo spokojnie a w razie potrzeby patrole pojawiały się tam gdzie być powinny.
Zacznijmy w takim razie naszą rozmowę od drogówki, ale od statystyk. Wypadków drogowych w maju tego roku było mniej niż w maju 2022 roku, ale ofiar śmiertelnych tych wypadków - dwa razy więcej, 17 do wczoraj w stosunku do 8 w maju 2022 roku. Mamy ostrzejsze przepisy a tymczasem ofiar więcej.
Maj jest trochę wyjątkowy. Trzeba popatrzeć na tę statystykę w szerszej perspektywie. Średnio, miesięcznie na naszych drogach na Śląsku ginie około 18-19 osób. Patrząc z tej perspektywy – 17 to nie jest tak źle, ale to jest oczywiście o 17 za dużo. Maj ubiegłego roku był szczególny. Było tylko 8 wypadków śmiertelnych. To naprawdę jeden z lepszych miesięcy w okresie statystycznym, jaki tutaj na Śląsku prowadzimy. Niezależnie od tego trzeba powiedzieć, że w tym miesiącu mieliśmy kilka zdarzeń o mnogim charakterze, czyli kilka ofiar śmiertelnych.
Chociażby takie jak to w Mierzęcicach ostatnio kiedy bus uderzył w wóz straży pożarnej, który neutralizował plamę.
Dokładnie tak. Tam 2 osoby zginęły na miejscu. Można pokusić się o wyprowadzenie takiego wspólnego mianownika co jest przyczyną tych zdarzeń. Tak naprawdę przyczyny generalnie są dwie. Pierwsza to jest prędkość a w zasadzie nadmierna prędkość, niekontrolowana prędkość. Druga to są warunki atmosferyczne. Tu trzeba postawić taką tezę, że im piękniejsza pogoda, mniej wpływająca jakby na zachowania kierowców, tym ci kierowcy jeżdżą szybciej. Może to duże uogólnienie, ale my to obserwujemy, że tak to działa. W momencie kiedy ta pogoda jest bardziej absorbująca, opad deszczu, mniejsza widoczność – prędkość jest zdecydowanie mniejsza, automatycznie liczba zdarzeń jest mniejsza i skutki również są mniejsze.
Panie generale, ale mamy podwyższone mandaty, mamy tzw. mandat za recydywę. Mówi pan o prędkości, ale chyba te przepisy w jakiś sposób działają na tych którzy mają ciężką nogę? Jak pan to widzi?
Zdecydowanie działają, bo patrząc tylko na ten rok, od początku roku do 28 maja mamy na Śląsku mniej wypadków drogowych, mniej zabitych, mniej rannych i nawet mniej kolizji drogowych. Policjanci ruchu drogowego obserwują ewidentne zmniejszenie prędkości jazdy. To naprawdę szanowni państwo widać. Co nie znaczy, że nie brakuje piratów bez wyobraźni, bo tacy są, my od tego jesteśmy żeby ich eliminować, i to im szybciej, tym lepiej. Powiedziałbym, że w tej chwili takie średnie przekroczenie dozwolonej prędkości na naszych drogach, to jest przedział około naście do dwudziestu kilku kilometrów więcej niż dopuszczają przepisy. Przed zmianą przepisów, proszę mi wierzyć, to był próg znacznie, znacznie wyższy.
Drodzy kierowcy uważajcie, policja łapie tych, którzy przekraczają powyżej 10, na bank. Można tak powiedzieć?
Nie, nie można tak powiedzieć. Trzeba jeździć zgodnie z przepisami. Każde przekroczenie jest przekroczeniem i tyle. Trzymajmy się tej wersji. Po to są przepisy żeby ich przestrzegać. Ja to zawsze podkreślam, jeżeli ktoś jedzie zgodnie z przepisami, to każdy policjant jest jego absolutnym przyjacielem i nie grozi mu ze strony policjanta żadna konsekwencja.
Do tych słów chciałem pana sprowokować panie komendancie. Jednoślady -a w zasadzie użytkownicy jednośladów, czyli rowerów i hulajnóg- to problem dla kierowców bo od „wieków” toczy się niewypowiedziana między kierowcami samochodów a użytkownikami jednośladów. „Pomagamy i chronimy”, „Jednośladem bezpiecznie do celu”, takie akcje prowadzicie. Dziś zaprezentowany zostanie specjalny spot z udziałem Weroniki Nowakowskiej, to nasza znana biathlonista. Jak wam się udało przekonać zwolenniczkę dwóch śladów jednak, bo biathlon to narty i dwa ślady, do udziału w takiej kampanii?
Pani Weronika to wspaniały człowiek, to znakomity sportowiec, to czołówka krajowa jeśli idzie o biathlon. Udało nam się przekonać, bo –tak jak mówię- pani Weronika to bardzo mądra kobieta. To jest człowiek odpowiedzialny, rozumiejący że jeżeli osoby znane zaangażują się w pewne projekty, to zasięg tego przekazu jest znacznie większy. Przypomnę, że współpracowali z nami również w tym zakresie: Adam Małysz, Kajetan Kajetanowicz, Majka Jeżowska. Wiele, wiele postaci ze świata sportu, muzyki, rozrywki. Non profit oczywiście, bo my za to nie płacimy. Chętnie się angażują, poświęcają swój czas. Z tego miejsca naprawdę nisko się kłaniam pani Weronice za to, że zachciała się w to włączyć, znalazła czas i pomogła nam. Dzisiaj, mówiąc kolokwialnie, odpalamy ten spot i realizujemy tę kampanię.
Panie generale o naszym bezpieczeństwie jeszcze raz w kontekście statystyk. Zabójstwa: 7 zabójstw w maju, w zeszłym roku 3. Rozboje: 54 w maju, rok temu 31. Złapanych na gorącym uczynku: 1381 osób-przestępców, rok temu 2158. Akurat to ostatnie może wskazywać że jest mniej przestępstw?
Tak, dokładnie tak, bo statystyki nie możemy analizować poprzez wyciągnięcie jakiegoś wąskiego okresu i porównanie okresu do okresu. Oczywiście najpełniejsze, najdokładniejsze dane uzyskujemy porównując pełne okresy roczne, półroczne najmniej. Miesiąc do miesiąca tak naprawdę, to niewiele daje taka statystyka. My oczywiście prowadzimy bardzo wnikliwe analizy tego co się dzieje i tej naszej efektywności ścigania karnego, i tu również chcę powiedzieć, po tych pięciu miesiącach -bo praktycznie można powiedzieć, że zamknęliśmy pięć miesięcy- nic złego na Śląsku się nie dzieje . Spośród tych wszystkich najbardziej uciążliwych kategorii przestępstw, wzrost odnotowujemy w zasadzie w jednej, to są kradzieże, to jest ponad 3,5% wzrost, i tu również analizujemy co jest przedmiotem zamachu przestępczego, czyli mówiąc krótko co złodziej chce nam zabrać.
A właśnie co chce zabrać?
Przede wszystkim tutaj dominują elementy wyposażenia pojazdów, czyli te słynne katalizatory, ale również ogromny wzrost obserwujemy w zakresie kradzieży w sklepach. Tam bardzo często sprawcy są szybko ustaleni i zatrzymani, i dość często udaje się ten skradziony towar odzyskać. Powiem tylko, że w tej kategorii, wykrycie na Śląsku przekracza 72%, czyli można powiedzieć prawie 3 na 4 przestępstwa mamy wykryte, więc policja robi tu swoje w tym zakresie. Oczywiście nie da się wyeliminować przestępczości w całości, ale robimy wiele żeby tych przestępstw było jak najmniej.
A gdyby było więcej policjantów, bo pewnie ma pan wakaty, to wykrywalność i „zatrzymywalność” byłaby większa?
Myślę, że zdecydowanie tak. Wysyłając statystycznie dwa razy więcej policjantów na ulicę niż jestem w stanie wysłać, ci policjanci statystycznie wykonaliby więcej pracy i zapewne taki wniosek można postawić.
To ilu policjantów panu brakuje i ilu jest chętnych do służby?
Na ten moment w garnizonie śląskim mamy 1428 wakatów. Prowadzimy cały czas nabór intensywny. W tak zwanym obrocie, czyli na różnym etapie postępowania rekrutacyjnego, w tej chwili znajduje się ponad 400 kandydatów do śląskiej policji. Te podania cały czas spływają. Ewidentnie widzimy, że mamy spadek liczby tych podań, stąd też próbujemy podejmować szereg działań promocyjnych, informacyjnych.
Chociażby takie, jak spotkania. Najbliższe ma się odbyć 3 czerwca. Spotkania dla tych wszystkich, którzy myślą o pracy w policji.
Dokładnie tak. Zaobserwowaliśmy, że spory problem młodzi ludzie mają z zaliczeniem testu z WF-u. Wychodząc naprzeciw, raz w tygodniu nasi ludzie organizują takie spotkania, na których można się niezobowiązująco sprawdzić. Mamy liczne przykłady, że osoba przy pierwszym podejściu nie bardzo radzi sobie z tym testem, ale podpowiadają nasi instruktorzy na co zwrócić uwagę, jaki element trzeba poćwiczyć, jak to poćwiczyć i okazuje się, że po miesiącu, półtora, po dwóch miesiącach, ta osoba przychodzi i zdaje ten test śpiewająco. Zachęcam do tego żeby korzystać z takiej formy, bo naprawdę to nie jest tak szanowni państwo, że te testy są dla herosów. Te testy są dla przeciętnie sprawnego człowieka, tylko nie zawsze odpowiednie przygotowanie ujawniamy u takich osób.
Nadinspektor Roman Rabsztyn Komendant Wojewódzki Policji w Katowicach był o poranku gościem Radia Katowice. To ja na koniec powiem jeszcze tylko tyle, że zanim weszliśmy do studia to powiedział pan, że nie szukacie atletów.
Tak. Nie szukamy atletów. Szukamy normalnych ludzi, mężczyzn, kobiety, bo nie dyskryminujemy żadnej płci. Serdecznie zapraszam do zainteresowania się podjęciem służby w śląskiej policji.
Dziękuję bardzo za wizytę w studiu.
Bardzo dziękuję.
Zawsze jesteśmy w centrum wydarzeń. Dyskutujemy o problemach ważnych dla kraju i regionu. Zadajemy trudne pytania, zmierzamy do sedna sprawy. Wykładamy kawę na ławę.
