Każdy długo zadawał sobie pytanie - co stało się z głową Żyrafy w Parku Śląskim? Gdy okazało się, że element ikonicznej rzeźby wymaga remontu, pojawiły się pytania kiedy dobiegnie on końca? Gdzie znajduje się teraz głowa? Spieszymy z odpowiedziami. Głowa Żyrafy obecnie rezyduje w Książu Wielkim pod okiem konserwatorów z krakowskiej firmy Art Forum. Prace projektowe i konserwatorskie są już bardzo zaawansowane. Ostatni etap, który pozwoli na powrót głowy Żyrafy, rozpocznie się wczesną wiosną przyszłego roku. Zobaczcie jak przebiega jej renowacja.
Głowa Żyrafy z Parku Śląskiego jest w Książu Wielkim. Tak przebiega jej renowacja
W czerwcu ubiegłego roku niespodziewanie rzeźba Żyrafa z Parku Śląskiego straciła głowę. Okazało się, że musiała zostać zdemontowana ze względów bezpieczeństwa - jej stan techniczny był już kiepski, a konieczna była zwłaszcza naprawa mocowania. Również sama konstrukcja Żyrafy wymagała lifingu. Ta misja została powierzona krakowskiej firmie Art Forum.
— Po podpisaniu umowy odbyły się dwie wizje lokalne, w trakcie których Żyrafa została obfotografowana, zmierzona, a nawet zważona — mówi Arkadiusz Feć-Sfora, koordynator projektów w Art Forum.
Nie mniej szczegółowe były oględziny samej głowy, które zostały przeprowadzone w pracowni w Książu Wielkim w Małopolsce.
— Jednym z najciekawszych elementów okazała się konstrukcja głowy, absolutnie przemyślana, w stanie zachowania, który nadawał się do konserwacji, mimo że produkty korozji tlenkowej były widoczne wszędzie. W przypadku głowy mówimy o konserwacji blachy jak i prętów stalowych, z których stworzona jest konstrukcja. Stąd też do oczyszczania zastosowano metodę strumieniowo-ścierną oraz później do zabezpieczenia głowy po oczyszczeniu, metodę ocynkowania — wyjaśnia Katarzyna Feć-Sfora, kierownik prac konserwatorskich w Art Forum.
W ten sposób usunięto korozję tlenkową, co umożliwiło odmalowanie głowy. Prace konserwatorskie wykazały pewne ubytki i dziury, m.in. po kołkach rozporowych. Niektóre, na szczęście niewielkie fragmenty blachy, wymagają wymiany i to właśnie nad tym obecnie skupiają się prace konserwatorskie.
Cały zespół traktuje tę rzeźbę artystyczną Żyrafy z wielkim pietyzmem
Katarzyna Feć-Sfora wyjaśnia też, że pozostała część rzeźby wykonana jest z betonu i stali. W tym fragmencie również przeprowadzone zostały badania konserwatorskie mające na celu określić stan zachowania materiałów i sprawdzenie czy doszło do przeniesienia się korozji do warstwy betonowej.
— Żyrafa jest projektem interdyscyplinarnym, wymaga skoordynowania ze sobą kilku branż. Mamy do czynienia nie tylko z branżą konserwatorską i budowlaną, ale też z konstrukcyjną czy elektryczną — podkreśla Katarzyna Feć-Sfora.
Prace prowadzone były także na "tułowiu" Żyrafy, co było niezbędne przed ponownym zamontowaniem głowy. Były to m.in. zaawansowane obliczenia statyczno-wytrzymałościowe, które potwierdziły podejrzenia projektantów, że ikoniczna konstrukcja jest już mocno wysłużona. Na szczęście jej przyszłość nie jest zagrożona.
— Jesteśmy na dobrej drodze do tego, żeby wkrótce głowa wróciła na swoje miejsce i żeby Żyrafa wyglądała tak, jak podczas pierwszych swoich lat kiedy cieszyła oczy mieszkańców Chorzowa — mówi Tomasz Trzaskalik, projektant główny i architekt w spółce "Grupa 68 Architekci". — Jesteśmy na finiszu ekspertyzy konstrukcyjnej, która ma nam powiedzieć co trzeba zrobić, żeby przedłużyć żywotność wszystkich elementów konstrukcyjnych Żyrafy.
Przedłużenie życia Żyrafy stawia przed wykonawcami kilka wyzwań natury konstrukcyjnej i konserwatorskiej.
— Jest cały szereg problemów techniczno-konstrukcyjnych ale jesteśmy na nie przygotowani — mówi Wojciech Twardowski, kierownik budowy, Firma Remontowo-Budowlana Wojciech Twardowski. — Największym problemem będzie montaż głowy, do którego użyjemy dwóch wysięgników, żeby ją odpowiednio zamontować i wypoziomować. Cały zespół traktuje tę rzeźbę artystyczną Żyrafy z wielkim pietyzmem.
Ze względu na warunki atmosferyczne ten etap prac rozpocznie się wczesną wiosną.
Rzeźba Żyrafy to jeden z symboli Parku Śląskiego
Rzeźba Żyrafy powstała w 1959 roku w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych według projektu artystycznego, którego autorami są Leopold Pędziałek i Leszek Dutka, a projekt konstrukcyjny wykonał Jerzy Tombiński. Żyrafa to wykonana z metalu i żelbetu konstrukcja, która ma ponad 16 metrów wysokości, co czyni ją najwyższą rzeźbą w Parku Śląskim. Abstrakcyjne przedstawienie żyrafy szybko stało się jednym z symboli chorzowskiego zoo i całego parku. Imieniem żyrafy nazwana została parkowa aleja prowadząca do bramy głównej Śląskiego Ogrodu Zoologicznego. W 2011 roku rzeźba przeszła gruntową rewitalizację i została wpisana do rejestru zabytków ruchomych województwa śląskiego.
Autor: Marcin Śliwa/Dziennik Zachodni
