To już druga międzyuczelniana inauguracja roku akademickiego w Katowicach. Przyszły rok przynosi tytuł Europejskiego Miasta Nauki 2024 dla Katowic i będzie to okazja do pokazania potencjału naukowego całego regionu.
Jak powiedział rektor Uniwersytetu Śląskiego, prof. Ryszard Koziołek w porannym programie Radia Katowice, ta współpraca między uczelniami w regionie układa się znakomicie.
Ten nadchodzący rok akademicki przynosi spore zmiany w studiowaniu. Na Uniwersytecie Śląskim wprowadzany jest nowy model opierający się na większym zindywidualizowaniu studiów. Jak podkreśla profesor Koziołek, studenci będą mogli wybierać więcej zajęć fakultatywnych, nie zapominajmy także o tym, że studia to pasja i taki model pozwoli ją rozwijać. Często także wprowadzenie zajęć ze sztucznej inteligencji czy bigdata staje się koniecznością z perspektywy późniejszego rynku pracy.
Państwa i moim gościem jest rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. Ryszard Koziołek. Dzień dobry panie profesorze.
Dzień dobry panu. Dzień dobry państwu.
Dziś wielki dzień dla społeczności studenckiej i akademickiej -tak bym powiedział- województwa śląskiego bo międzyuczelniana inauguracja roku akademickiego. Nazwa uroczystości nawiązuje do Roku Nauki w województwie śląskim, ten rok właśnie obchodzimy, to była decyzja Sejmiku. Panie profesorze to już druga taka inauguracja. Rozumiem, że współpraca między uczelniami w województwie śląskim, tutaj w naszej aglomeracji, układa się bez zarzutu?
Znakomicie. Jestem dumny i szczęśliwy z powodu tej inauguracji, na którą zgodzili się rektorzy i społeczności naszych uczelni. Już w ubiegłym roku po raz pierwszy przemaszerowaliśmy, orszaki rektorskie przemaszerowały ulicami Katowic do wspanialej Sali NOSPR-u. W tym roku, a właściwie dzisiaj po południu o 16:00, zrobimy to po raz kolejny. Przywitamy razem rok akademicki, siedem uczelni publicznych, które siedziby mają w Katowicach, a także zaproszeni goście z całej Polski będą się razem z nami cieszyć początkiem roku akademickiego.
Cieszyć się i bawić. A rok 2024 oznacza, że Katowice będą Europejskim Miastem Nauki. To też spore wyzwanie dla uniwersytetu.
Tak, ta organizacja zajmuje nas bardzo, nie tylko nasz uniwersytet, który jest liderem Konsorcjum Miasto Nauki, ale także pozostałe sześć uczelni z którymi to robimy razem. Chcemy 2024 rok przygotować w Katowicach i innych miastach akademickich niezwykle atrakcyjnie, tak żeby nauka i edukacja miały tam naczelne miejsce, aby bawić i uczyć za ich pomocą. Ta inauguracja dzisiejsza to jest pierwszy prolog Europejskiego Miasta Nauki, właściwe otwarcie będzie 9 grudnia w Spodku. Mogę zdradzić tajemnicę, już potwierdzając tę informację, że przygotują dla nas widowisko – Miuosh, Jan P. Matuszyński, Zbyszek Rokita i Mateusz Znaniecki.
I wszystko, jasne chciałoby się powiedzieć. Panie profesorze porozmawiajmy o Uniwersytecie Śląskim bo będą nowości w tym roku akademickim dla studentów, jakie?
Tak. Rozpoczynamy, krok po kroku, wprowadzanie tzw. nowej koncepcji studiów, która ma w większym stopniu otworzyć uniwersytet, jako całość, dla studentów każdego kierunku.
Czyli nie będzie -wejdę panu w słowo- tak, że jeżeli ktoś studiuje filologię polską, to nie będzie mógł mieć zajęć na przykład z matematyki?
Jeśli by bardzo chciał, to może. Rzeczywiście widzimy coraz wyraźniej, że rynek zrobił się zróżnicowany, rynek pracy i świat. Nie da się już zmieścić wyłącznie w ryzach, w rytmie kształcenia kierunkowego. Chcemy, wykorzystując bogactwo uniwersytetu, pozwolić studentom wybierać, tak aby mogli bardziej indywidualizować swoje wykształcenie i w dużej mierze sami decydować co im jeszcze będzie potrzebne, poza tymi przedmiotami, zajęciami, które wypływają ze studiów kierunkowych.
A to nie będzie tak, że kadra naukowa będzie miała coś przeciwko temu? Jeżeli ktoś studiuje tę filologię polską -odnieśmy się do pana specjalności panie profesorze- no to taki profesor albo docent, jak usłyszy że jego student chce mieć zajęcia na przykład z chemii, to może łapać się za głowę i rwać włosy z głowy.
Ale krótko, myślę będzie się łapał za głowę, ponieważ to będzie działać we wszystkie strony, czyli tak samo student chemii czy fizyki może i będzie miał miejsce w swoim programie nauczania aby móc wybrać zajęcia z innego kierunku, z innego obszaru, te które go interesują, bo pamiętajmy jednak, że studia to też pasja, też zainteresowanie a nie tylko zimna kalkulacja. Wyobraźmy sobie taką sytuację w przypadku tego filologa, dzisiaj kwestie informatyzacji świata, sztucznej inteligencji są czymś co weszło nam we wszystkie zawody bez względu na to jakie wykonujemy, w związku z tym konieczność wprowadzenia takich zajęć na przykład z obszaru big data czy sztucznej inteligencji, staje się koniecznością i pożytkiem.
Panie profesorze najwięcej kandydatów na jedno miejsce to tradycyjnie kierunki prowadzone w Szkole Filmowej im. Krzysztofa Kieślowskiego, a także Psychologia, Zarządzanie zasobami ludzkimi w organizacji, Studia nauk politycznych i dyplomacji, oraz Filologia angielska. Po niektórych kierunkach trudno znaleźć pracę więc to jakby te zmiany, które będą miały miejsce, to również coś co ma tym młodym ludziom pomóc.
Raczej podwyższyć ich pozycję negocjacyjną, tak był powiedział. Mam na myśli absolwentów Uniwersytetu Śląskiego, dlatego że jeśli szukają pracy w naszym regionie, to jak wiemy, mamy tu jeden z najniższych stopni bezrobocia w Polsce jeśli chodzi o duże miasta, więc z pracą w ogóle problemu nie powinno być. Natomiast chodzi o to żeby ta praca była jak najlepsza, jak najlepiej płatna, by jej warunki były najkorzystniejsze. Tutaj patrząc, i rozmawiając z pracodawcami, wiemy że ich już nie interesuje wyłącznie dyplom studiów czy certyfikaty konkretnych kursów, ich interesują konkretne umiejętności, którymi student dysponuje, a więc prócz wykształcenia kierunkowego, biegłość językowa, tzw. umiejętności miękkie, zdolność dostosowywania się do nowych warunków pracy, a uniwersytet, ze względu na swoje bogactwo i różnorodność, jest kapitalnym terytorium ćwiczenia się w tej elastyczności używania wiedzy.
O studentach porozmawiajmy teraz. Andrzej Rosiewicz kiedyś śpiewał tak: „Student żebrak, ale pan, jest to taki dziwny stan, rodem ze wsi żyje w miastach ni to plebs jest, ni to szlachta.” – pewnie coś pokręciłem. To o tym życiu w miastach porozmawiajmy. Student ponosi koszty, i to wcale niemałe, zakwaterowania. Jak to jest? Mieliście wielu chętnych na miejsca w akademikach? Zresztą w pięknym miejscu, bo Ligotę to ja porównuję z Kortowem w Olsztynie.
O tak, tak. Studenci zwykle wypełniają wszystkie miejsca w akademikach bo one są dzisiaj atrakcyjne. Po pierwsze ze względu na płożenie, zwłaszcza myślę o tych akademikach, które są położone w Ligocie - wspaniałe tereny zielone, ta swoista eksterytorialność tych akademików, no jest pewien kłopot z dojazdem, mam nadzieję, że doczekamy się tramwaju do Ligoty i wtedy studenci odczują korzyści z tego. Koszty życia rosną. Studiowanie w Polsce jest bezpłatne, ale to nie znaczy, że student nie ponosi kosztów utrzymania, na czele z kosztami zakwaterowania, i całej akomodacji, konieczności zapewnienia środków do życia. Tu znowu możemy powiedzieć, że nasza aglomeracja -bo przecież mówimy nie tylko o Katowicach, ale i o innych miastach akademickich- jest korzystna dla studentów z punktu widzenia innych miast, jak Kraków, Warszawa czy Gdańsk, gdzie te koszty są nieporównywalnie większe, a w ostatnich latach za sprawą inflacji z jednej strony, turystyki, która nieprawdopodobnie podwyższa cenę mieszkań prywatnych, to staje się poważnym kosztem życia dla studentów. Nasze miejsce w akademiku kosztuje około 540 zł, mam na myśli miejsce w dwuosobowym pokoju, te różnice są…
…od 470 do 760.
Tak, w zależności czy ktoś chce mieć jedynkę, czy czasem standard jest wyższy, ale to są moim zdaniem akceptowalne koszty.
„Student żebrak, ale pan.”, to o studentach jeszcze porozmawiajmy bo studiowanie to nie tylko przesiadywanie na zajęciach, przesiadywanie w bibliotece, ale to także tzw. studenckie życie. Sam pan powiedział, zanim weszliśmy do studia, że to ciekawsze niż studiowanie.
Tak, muszę to szczerze wyznać, że pierwszy rok moich studiów upłynął w dużej mierze, może nawet bardziej energicznie w akademiku, niż na samych zajęciach, co nie znaczy że w akademiku odbywały się wyłącznie mityczne studenckie imprezy. Tam spotykali się studenci z różnych kierunków i ja wtedy po raz pierwszy zdałem sobie sprawę z tego o czym rozmawiamy, z tego niesłychanego bogactwa środowiska studenckiego. Miałem kolegów, przyjaciół, którzy studiowali geografię czy geologię a byli lepiej oczytani w literaturze niż ja, a na dodatek jeszcze potrafili grać na saksofonie. I ja się w tym zanurzyłem po uszy, w tej różnorodności, w ciekawych osobowościach, i tego bardzo życzę studentom pierwszego roku, aby weszli do takiego wiru intelektualnego, artystycznego, osobowościowego, bo to ich niesłychanie wzbogaci.
I żeby jednocześnie nie zapomnieli o tym, że trzeba chodzić na zajęcia i tę wiedzę przyswajać, bo jak mówił jeden z moich egzaminatorów na studiach: „Poprzeczkę będziemy podwyższać a sito będzie się zagęszczać.”.
To już jest nasza robota, mam na myśli nauczycieli akademickich, żeby studentów po pierwsze nieco zdyscyplinować, ale przede wszystkim sprawić żeby to co w uniwersytecie, na zajęciach było równie atrakcyjne, jak to co poza nim.
Powiedział rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. Ryszard Koziołek. Panie profesorze ostatnia minuta naszej rozmowy, to życzenia rektora dla studentów, szczególnie tych pierwszego roku.
Cieszcie się uniwersytetem, doceńcie uniwersytet - niezwykłą instytucję i niezwykłą wspólnotę, dzisiaj dla nas bardzo ważną. Świat się zrobił niespokojny, w częściach niebezpieczny. Uczelnia, poznawanie wiedzy, nauka jest oparciem dla umysłu, inaczej mówiąc, jak nie wiemy jak jest, to jest dobre miejsce żeby się dowiedzieć, jaka rzeczywistość jest prawdziwa albo przynajmniej prawdopodobna.
Dziękuję panu bardzo za wizytę w studiu.
Dziękuję panu. Dziękuję państwu. Gaudeamus igitur!
Zawsze jesteśmy w centrum wydarzeń. Dyskutujemy o problemach ważnych dla kraju i regionu. Zadajemy trudne pytania, zmierzamy do sedna sprawy. Wykładamy kawę na ławę.
